فرماندهان عراقی درباره کربلای ۴ و ۵ چه می‌گویند؟

در بحبوحه جنجال‌های اخیر درباره عملیات کربلای ۴ به یاد کتاب سرلشکر رعد مجید حمدانی افتادم که از فرماندهان گارد ریاست جمهوری عراق و آخرین سمتش هم فرمانده لشکر دوم این گارد بود. حمدانی در ۲۰۰۳ وقتی آمریکا به عراق حمله کرد، مسئولیت دفاع از جنوب بغداد را بر عهده داشت و تلاش کرد که راهبرد نظامی شبیه جنگ‌های چریکی را اجرا کند، اما در نهایت موفق نشد و پس از سقوط بغداد، خود را تسلیم نیروهای آمریکایی کرد.
کتاب حمدانی “قبل أن یغادرنا التاریخ” نام دارد که بخشی از آن به جنگ ۸ ساله ایران و عراق اختصاص دارد.
از صفحه ۱۲۵ به عملیات کربلای ۴ اشاره می‌کند. عراقی‌ها ضد حمله به آن را “معرکه الیوم العظیم” نامیده‌اند و از صفحه ۱۲۷ تا ۱۳۴ به عملیات کربلای ۵ اشاره می‌کند که نام عملیات ضد حمله عراقی به آن “الحصاد الاکبر” بود؛ اما به اشتباه در برخی منابع ایرانی الحصاد الاکبر ضد حمله عراقی به عملیات کربلای ۴ عنوان شده است.
حمدانی در این کتاب خود عملیات کربلای ۴ را “پیش‌بینی شده” (لو رفته) می‌داند و می‌نویسد که نیروهای ایرانی در ضد حمله ارتش عراق متحمل خسارات‌های زیادی شدند. با این حال تاکید می‌کند که “رقابتی توجیه‌ناپذیر” میان سرلشکر طالع الدوری فرمانده سپاه سوم در منطقه شلمچه و سرلشکر ماهر عبدالرشید فرمانده سپاه هفتم در جزیره ام رصاص درباره میزان تلفات وارده به نیروهای ایران شکل گرفت و هر کدام برای کم کردن روی دیگری نزد فرماندهی کل ارتش تلاش می‌کرد آماری بیشتر ارائه دهد.
سرلشکر حمدانی می‌گوید این دو افسر عراقی آنقدر در آمارهای خود درباره عملیات “الیوم العظیم” (ضد حمله به کربلای ۴) غلو کردند که همه کاملا مطمئن شدند ایران قادر به حمله در کمتر از ۶ ماه نخواهد بود و با این تصور سال ۱۹۸۶ را به پایان بردیم.
حمدانی باز تاکید می‌کند که ارتش عراق در نتیجه گزارش‌های اغراق‌آمیز دو فرمانده یاد شده به هیچ وجه احتمال حمله دیگر در کمتر از ۶ ماه را نمی‌داد و در این حال و وضع هم در ششم ژانویه ۱۹۸۷ ارتشبد عبدالجواد ذنون رئیس ستاد ارش عراق تغییر می‌کند و ارتشبد سعدالدین عزیز جانشین او می‌شود.
در ادامه می‌افزاید که ناگهان شب دهم ژانویه ۱۹۸۷ نیروهای ایرانی حملات بزرگی را از محورهای قبلی (در عملیات کربلای ۴) آغاز کرده و توانستند به موفقیت‌های بزرگی دست یابند. بعد از آن هم به سیر این حملات و تلفات و شکست‌های سنگین نیروهای عراقی اشاره می‌کند.
حمدانی به نوعی عملیات کربلای ۴ را لو رفته و عملیات کربلای ۵ را عملیاتی غافلگیر کننده برای ارتش عراق با توجه به نتیجه عملیات کربلای ۴ می‌داند.
ارتشبد نزار عبدالکریم خزرجی رئیس ستاد مشترک ارتش عراق نیز در کتاب “جنگ ایران و عراق ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸ و خاطرات یک جنجگو” به این عملیات‌ها می‌پردازد، اما به نظر می‌رسد که سرلشکر حمدانی با نگاه واقع‌بینانه‌تری به آن‌ها پرداخته است.