نام کتاب: جبهه ملی به روایت اسناد ساواک ناشر: مرکز بررسی اسناد تاریخی کتاب جبهه ملی به روایت اسناد ساواک از مجموعه کتاب هایی است که به وسیله ی مرکز بررسی اسناد تاریخی راجع به احزاب رژیم پهلوی تهیه شده و در اختیار علاقمندان و پژوهشگران قرار گرفته است. این اثر که مجموعه اسناد این تشکیلات در بایگانی ساواک را تشکیل می دهد، حاوی اطلاعات دسته اولی است راجع به جبهه ملی، اعضاء و ساختار حاکم بر آن. جبهه ملی یکی از تشکیلات تأثیرگذار در تاریخ معاصر ایران است که در سال ۱۳۲۸ه ش، به رهبری دکتر محمد مصدق تاسیس شد. از چهره‌های اولیه و مؤسس جبهه ملی می‌توان به: دکتر مظفر بقایی، دکتر کریم سنجابی، ابوالحسن عمید نوری، دکتر علی شایگان، عباس خلیلی و … اشاره کرد. مبانی ایدئولوژی حاکم بر جبهه ملی «ناسیونالیسم» با گرایش «سوسیالیستی» و «لیبرالیستی» و اعتقاد به جدایی دین از سیاست بود. در جریان نهضت ملی شدن صنعت نفت (۱۳۲۸-۱۳۳۰) و خلع ید از شرکت نفت انگلیس، همزمان با وحدت عمومی با مرجعیت و علمای دین که مردم را به صحنه آوردند و موانع را از سر راه نهضت برداشتند، دولت مصدق شکل گرفت. جبهه ملی پس از کودتای آمریکایی انگلیسی ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و سقوط دولت مصدق با فرازهایی چون ارتباط با آمریکایی‌ها و تأیید اصل چهار ترومن دچار درگیری و اختلافات درونی شد. در این زمان عمده رهبری جبهه با الهیار صالح بود. اعضای جبهه ملی در ۳۰ تیر ۱۳۳۹ با انتشار بیانیه‌ای در دولت شریف امامی فعالیت سیاسی خود را مجدداً از سر گرفتند. در تاریخ ۷/۵/۱۳۴۴ با مکاتبات و دخالت‌های دکتر مصدق بار دیگر جبهه ملی اعلام موجودیت کرد. در این دوره بیشتر سیاست جبهه بر مبنای اصالت احزاب و تأکید بر نقش رهبران آن بود و رهبری آن را سید باقر کاظمی از رجال سیاسی دوره رضاخان بر عهده داشت. از سال ۱۳۴۶ تا سال ۱۳۵۶ اثری از حرکت جبهه نبود و با اوج‌گیری نهضت اسلامی در سال ۱۳۵۶ مجدداً مواضع خود را نظیر حفظ سلطنت شاهنشاهی و پایبندی به قانون اساسی مشروطه از سر گرفتند. در کتاب حاضر اولین سند مربوط به ۲۹/۱۰/۱۳۳۱ است که نامه مرحوم آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی ریاست مجلس شورای ملی پیرامون زیاده خواهی و قانون شکنی و عدم تقید نخست وزیر به قانون اساسی و مجلس شورای ملی است و آخرین سند نیز گزارشی است از ملاقات و مذاکرات تیمسار ریاست ساواک با ژنرال «بوجین تای» در سفارت آمریکا در ۸/۹/۱۳۵۷. فهرست اعلام، ضمایم و تعدادی تصویر پایان بخش کتاب هستند.
ثبت دیدگاه